Η Χρυσή Βίβλος του Euro

Σε μια βδομάδα από τώρα ξεκινάει το 14^ο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου της ιστορίας στα γήπεδα της Πολωνίας και της Ουκρανίας, ας δούμε την ιστορία των τελικών αυτού του θεσμού, τους πρώτους σκόρερ και τους πολυτιμότερους παίκτες από το 1960 μέχρι και το 2008:

1960- Ο πρώτος τελικός έλαβε χώρα στο Parc des Princes στη Γαλλία και ήταν ανάμεσα στη Σοβιετική Ένωση και την Γιουγκοσλαβία, οι Σοβιετικοί επικράτησαν 2-1 στην παράταση. Το σκορ είχε ανοίξει στο 43΄ ο Μίλαν Γκάλιτς για την Γιουγκοσλαβία και στο 49΄ ο Σλάβα Μεντρεβέλι ισοφάρισε για τους Σοβιετικούς, το τρόπαιο στην Σοβιετική Ένωση έδωσε στην παράταση(113΄)ο Βίκτορ Πονεντένλικ.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ: ΕΣΣΔ-Γιουγκοσλαβία 2-1. 10/7/1960 Parc des Pinces, Παρίσι

Πρώτος σκόρερ: Τζαστ Φοντέιν(Γαλλία),Ζέν Βίνσεντ(Γαλλία)-5 Τέρματα

MVP: Βίκτορ Πονεντέλικ(ΕΣΣΔ)

1964- Η δεύτερη διοργάνωση έλαβε χώρα στην Ισπανία, ο μεγάλος Τελικός ήταν μεταξύ της οικοδέσποινας Ισπανίας και της Σοβιετικής Ένωσης που ήθελε να υπερασπιστεί τον τίτλο που κέρδισε στην Γαλλία μια τετραετία πριν. Το παιχνίδι ξεκίνησε δυνατά και μόλις στο 6^ο λεπτό οι Ισπανοί με τον Χέσους Μαρία Περέδα ανοίγουν το σκορ αλλά τα πανηγύρια κράτησαν μόλις 2 λεπτά αφού στο 8^ο λεπτό ο Γκαλιμζιάν Κουσαίνοφ έφερε το παιχνίδι στα ίσια για τους Σοβιετικούς. Το τελικό χτύπημα ήρθε από τους Ισπανούς στο 84΄με τον Μαρσελίνο Μαρτίνεζ και τους Ισπανούς να σηκώνουν το βαρύτιμο τρόπαιο μέσα στο Σαντιάγο Μπερναμπέου.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ: Ισπανία-ΕΣΣΔ 2-1. 21/6/1964 Santiago Bernabeu, Μαδρίτη

Πρώτος Σκόρερ: Όλε Μάντσεν (Δανία)-7 τέρματα

MVP:Λουίς Σουάρεζ(Ισπανία)

1968- Η Ιταλία γίνεται η δεύτερη(και συνεχόμενη) χώρα που κατακτά το τρόπαιο μέσα στο σπίτι της. Στο Stadio Olympico οι Ιταλοί επικράτησαν των Γιουγκοσλάβων με 2-0 με τα γκόλ των Λουίτζι Ρίβα στο 12’ και Πιέτρο Αναστάσι στο 36΄ και βρέθηκαν στην κορυφη της Ευρώπης.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ:Ιταλία-Γιουγκοσλαβία 2-0. 10/6/1968 Stadio Olympico, Ρώμη

Πρώτος σκόρερ: Ντράγκαν Τζάγιτς (Γιουγκοσλαβία), Βαχιντίν Βουσέβιτς(Γιουγκοσλαβία)-3 τέρματα

MVP: Ντίνο Ζοφ(Ιταλία)

1972- Η διοργάνωση λαμβάνει χώρα στο Βέλγιο και ο Τελικός είναι ανάμεσα στη Δυτική Γερμανία του Μπεκενμπάουερ και την φοβερή Σοβιετική Ένωση που βρίσκεται σε τρίτο τελικό στις τέσσερις διοργανώσεις που έχουν πραγματοποιηθεί. Οι Δυτικογερμανοί με δύο τέρματα του Γκέρντ Μίλλερ (στο 27΄ και στο 58΄) και του Χέμπερτ Βίμμερ στο 52΄ επικράτησαν 3-0 των Σοβιετικών και σήκωσαν το βαρύτιμο τρόπαιο μέσα στις Βρυξέλλες.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ: Δυτική Γερμανία-ΕΣΣΔ 3-0. 18/6/1972 Roi Bauduin, Βρυξελλες

Πρώτος σκόρερ: Γκέρντ Μίλλερ (Δυτική Γεμανία)

MVP: Γκέρντ Μίλλερ (Δυτική Γερμανία)

1976- Στη Γιουγκοσλαβία διοργανώνεται το ΄76 το Euro και στον Τελικό αναμετρώνται οι Τσεχοσλοβάκοι με τους πρωταθλητές Ευρώπης Δυτικογερμανούς. Σε ένα επεισοδιακό τελικό όπου οι Τσεχοσλοβάκοι προηγούνται μέχρι το 28΄ με 2-0 με τα γκολ των Γιάν Σβέχλικ στο 8^ο και του Κάρολ Ντόμπιας στο 25^ο λεπτό φαίνεται πως ελέγχουν την κατάσταση όμως ο Ντίτερ Μίλλερ έρχεται να μειώσει αρχικά στο 28΄ και ο Μπέρντ Χόλζενμπαίν να ισοφαρίζει στο 89΄ και να στέλνει το παιχνίδι σε παράταση και αργότερα να γίνεται ο πρώτος τελικός που κρίνεται στα πέναλτυ όπου επικρατούν οι Τσεχοσλοβάκοι με 5-3 και χρίζονται πρωταθλητές Ευρώπης.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ: Τσεχοσλοβακία-Δυτική Γερμανία 2-2 (5-3 πεν). 20/6/1976 Stadion FK Crvena Zvezda, Βελιγράδι

Πρώτος σκόρερ: Ντίτερ Μίλλερ (Δυτική Γερμανία)-4 τέρματα

MVP: Αντονίν Πανένκα (Τσεχοσλοβακία)

1980- Το Euro επιστρέφει στην Ιταλία αλλά οικοδεσπότες απουσιάζουν από τον τελικό, αυτή την φορά στο Stadio Olympico αναμετρώνται το Βέλγιο και η Δυτική Γερμανία που βρίσκεται σε τρίτο διαδοχικό τελικό, το σκορ ανοίγουν οι Δυτικογερμανοί με τον Χόρστ Χούμπερς στο 10^ο λεπτό με τους Βέλγους να επαναφέρουν την ισοπαλία στο 75΄ με τον Ρενέ Βαντερέικεν αλλά ο Χόρστ Χούμπερστ και οι Δυτικοί δεν είχαν πει την τελευταία τους λέξη και έτσι στο 88΄ κάνουν το 2-1 και γίνονται η πρώτη ομάδα που κατακτά δεύτερη φορα αυτόν τον τίτλο.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ: Βέλγιο-Δυτική Γερμανία 1-2. 22/6/1980 Stadio Olympico,Ρώμη

Πρώτος σκόρερ: Κλάους Άλλοφς (Δυτική Γερμανία)-3 τέρματα

MVP:   Χόρστ Χούμπερς (Δυτική Γερμανία)

1984- Μετά από 24 χρόνια το Euro επιστρέφει στη Γαλλία και αυτή τη φορά οι Γάλλοι δε αφήνουν την ευκαιρία ανεκμετάλευτη και γίνονται η Τρίτη ομάδα μετά την Ισπανία και την Ιταλία που κατακτά το τρόπαιο μέσα στο σπίτι της, ο τελικός διεξήχθει ανάμεσα στους Γάλλους και τους Ισπανούς, ο σημερινός πρόεδρος της ΟΥΕΦΑ Μισέλ Πλατινί άνοιξε το σκορ στο 57΄ για να κλειδώσει την νίκη και το τρόπαιο ο Μπρούνο Μπελόνε στο 90΄ και οι Γάλλοι να πανηγυρίσουν το πρώτο τους Ευρωπαικό πρωτάθλημα.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ : Γαλλία-Ισπανία 2-0. 27/6/1984 Parc des Princes,Παρίσι

Πρώτος σκόρερ: Μισέλ Πλατινί (Γαλλία)-9 τέρματα

MVP: Μισέλ Πλατινί (Γαλλία)

1988- To Euro ‘’πάει’’ Δυτική Γερμανία και οι Δυτικογερμανοί είναι σίγουροι πως θα το σηκώσουν μέσα στο σπίτι τους. Όμως δεν υπολόγισαν τον φοβερό Φαν Μπάστεν και την παρέα του οι οποίοι τους αποκλείουν στα ημιτελικά και ο τελικός διεξάγεται μεταξύ της Ολλανδίας και της Σοβιετικής Ένωσης. Το σκορ άνοιξε ο Ρούντ Γκουλίτ στο 32΄ για να διπλασιάσει τα τέρματα της ομάδας του ο Μάρκο Φαν Μπάστεν στο 54΄ και οι Ολλανδοί να πανηγυρίσουν το βαρύτιμο τρόπαιο.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ: ΕΣΣΔ-Ολλανδία 0-2. 25/6/1988 Olympiad Stadion,Μόναχο

Πρώτος σκόρερ: Μάρκο Φαν Μπάστεν (Ολλανδία)-5 τέρματα

MVP: Μάρκο Φαν Μπάστεν (Ολλανδία)

1992- Στη Σουηδία διοργανώνεται το Euro το ΄92 και ο τελικός είναι μεταξύ της Δανίας και της Γερμανίας(ενωμένη πλέον). Το σκορ ανοίγει στο 18΄ ο Τζόν Γένσεν για την Δανία για να ολοκληρώσει τον ιστορικό αυτό θρίαμβο ο Κιμ Βίλφορτ στο 78΄ ώστε να πραγματοποιηθεί μια από τις ιστορικότερες ανατροπές διοργάνωσης στην μέχρι τότε ιστορία του ποδοσφαίρου.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ: Δανία-Γερμανία 2-0. 26/6/1992 Ullevi, Γκέτεμπορκ

Πρώτος σκόρερ: Χένρικ Λάρσεν (Δανία),Τόμας Μπρόλιν (Σουηδία), Ντένις Μπέργκαμπ(Ολλανδία), Κάρλχάιντζ Ρίντλε(Γερμανία)-3 τέρματα

MVP: Πίτερ Σμάιχελ(Δανία)

1996- Η 10^η διοργάνωση έλαβε χώρα στην Ευρωπαϊκή πρωτεύουσα του ποδοσφαίρου στην Αγγλία και μπορεί να άργησε 20 χρόνια αλλά η Γερμανία πήρε εκδίκηση για τον χαμένο τελικό του ΄76 κόντρα στην Τσεχοσλοβακία. Ο τελικός του Γουέμπλει μεταξύ των Γερμανων και των Σλοβάκων θύμιζε αυτόν του ΄76. Οι Τσέχοι προηγούνται με εύστοχη εκτέλεση πέναλτυ του Πάτρικ Μπέργκερ στο 56΄ αλλά η χρυσή αλλαγή των Γερμανών που άκουγε στο όνομα Όλιβιερ Μπίρχοφ 9 λεπτά μετά την είσοδο του στο γήπεδο (76΄) ισοφαρίζει στέλνοντας το παιχνίδι στην παράταση και στο 95΄ πετυχαίνει το χρυσό γκολ που δίνει στους Γερμανούς το τρόπαιο.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ: Τσεχία-Γερμανία 1-2. 30/6/1996 Wembley, Λονδίνο

Πρώτος σκόρερ: Άλαν Σίρερ(Αγγλία)-5 τέρματα

MVP: Ματίας Σάμμερ(Γερμανία)

2000- Ο πιο επεισοδιακός τελικός στην ιστορία του Euro διεξήχθει στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας το 2000. Γαλλία-Ιταλία ο τελικός και ο Μάρκο Ντελβέκιο ανοίγει το σκορ για τους Ιταλούς στο 56΄ ο Σιλβεν Βιλτόρ εισέρχεται στον αγωνιστικό χώρο 2 λεπτά μετά το τέρμα των Γάλλων και ενώ όλα δείχνουν να έχουν κριθεί ο Γάλλος στράικερ πετυχαίνει το 1-1 και δίνει το φιλί της ζωής στην Γαλλία για ναέρθει ο Νταβίντ Τρεζεγκέ στο 103΄ και με χρυσό γκολ να ολοκληρώσει την ανατροπή και να δώσει το τρόπαιο στους Γάλλους.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ: Γαλλία-Ιταλία 2-1. 2/7/2000 Fejenord Stadion, Ρότερνταμ

Πρώτος σκόρερ: Σάβο Μιλόσεβιτς( Γιουγκοσλαβία),Πάτρικ Κλάιφερτ(Ολλανδία)

MVP: Νταβίντ Τρεζεγκέ

2004- Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιος στην Ελλάδα που να έχει ξεχάσει αυτόν τον τελικό. Οι Πορτογάλοι ίσως να μην έχουν συνέλθει από αυτό που έπαθαν 8 χρόνια πριν μέσα στο σπίτι τους κιόλας από την μικρή και ασήμαντη ΄΄Ελλαδίτσα΄΄. Το γκολ του Άγγελου Χαριστέα στο 56΄ μας έδωσε μια από τις μεγαλύτερες χάρες που μας έχει χαρίσει ο αθλητισμός ως Έλληνες και ακόμα και σήμερα δίνεται ως παράδειγμα στο Ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ: Πορτογαλία-Ελλάδα 0-1. 4/7/2004 Estadio do Sport Lisboa e Benfica, Λισσαβώνα

Πρώτος σκόρερ: Μίλαν Μπάρος (Τσεχία)-5 τέρματα

MVP:  Θοδωρής Ζαγοράκης(Ελλάδα)

2008- Φτάσαμε αισίως στο 2008,διοργανωτές η Ελβετία με την Αυστρία, ο τελικός Γερμανία-Ισπανία, ο πιο λιτοί τελικοί αυτός και του 2004 οι Ισπανοί επικράτησαν με 1-0 επι των Γερμανών με τέρμα που σημείωσε ο Φερνάντο Τόρες στο 33΄ και οι Ισπανοί ανέβηκαν στο βάθρο του νικητή για δεύτερη φορά στην ιστορία τους.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ: Γερμανία-Ισπανία 0-1. 29/6/2008 Ernst Happel Stadion, Βιέννη

Πρώτος σκόρερ: Νταβίντ Βίγια(Ισπανία)-4 τέρματα

MVP: Τσάβι Ερνάντεθ(Ισπανία)

Επιμέλεια: Νάκης Κομνηνός